Doğalgaz ve LNG Dünya Fiyatları 2025
1. 2025’te Doğalgaz ve LNG Fiyat Trendleri
2025 yılında doğalgaz ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) fiyatları, küresel enerji piyasalarında arz-talep dinamikleri, jeopolitik gelişmeler ve mevsimsel faktörlerden etkilenmektedir. Trading Economics’e göre, doğalgaz vadeli işlem sözleşmeleri 2025 başında 0,20 USD/MMBtu (%5,53) artış göstererek 3,80 USD/MMBtu civarında seyretmektedir. Avrupa’da TTF (Title Transfer Facility) fiyatları, Kasım 2024’te soğuk hava dalgası ve Rusya-Ukrayna gerilimleri nedeniyle 46 EUR/MWh’ye ulaşarak %16 yükseldi. LNG piyasasında ise 2025’te yeni sıvılaştırma kapasitelerinin (yıllık 53 milyon ton) devreye girmesiyle orta vadeli arz fazlası öngörülmektedir, bu da fiyatları baskılayabilir. Ancak, spot LNG fiyatları, Asya ve Avrupa’daki yüksek talep nedeniyle dalgalı seyretmektedir.
2. Fiyatları Etkileyen Faktörler
Doğalgaz ve LNG fiyatları, arz kesintileri, jeopolitik riskler ve ekonomik koşullardan güçlü bir şekilde etkilenmektedir. Rusya-Ukrayna arasındaki gerilimler, 2024 sonunda Gazprom’un Ukrayna üzerinden gaz transit sözleşmesini uzatmaması nedeniyle Avrupa’ya gaz akışını durdurmuş, bu da rezervlerin %16 azalmasına ve fiyatların yükselmesine neden olmuştur. ABD ve Katar gibi LNG ihracatçılarının 2025’te yeni projeleri devreye alması (örneğin, Altamira, Arctic LNG) arzı artırabilir, ancak Asya’daki yüksek talep ve kuraklık yaşayan Güney Amerika ülkelerinin spot LNG alımları fiyatları yukarı yönlü baskılamaktadır. Ayrıca, doğal gazın yenilenebilir enerjiye geçişte “köprü yakıt” olarak görülmesi, talebi artırırken, mevsimsel faktörler (soğuk kışlar) fiyat oynaklığını körüklemektedir.
3. Bölgesel Fiyat Farklılıkları
Doğalgaz fiyatları, ülkelerin enerji kaynaklarına erişimi, sübvansiyon politikaları ve vergi yapıları nedeniyle büyük farklılıklar göstermektedir. Eylül 2024 verilerine göre, hane halkları için dünya ortalama doğalgaz fiyatı 0,081 USD/kWh iken, İran (0,001 USD/kWh) gibi sübvansiyonlu ülkelerde fiyatlar çok düşük, İsveç (0,219 USD/kWh) ve Singapur (0,190 USD/kWh) gibi ülkelerde ise oldukça yüksektir. Avrupa Birliği’nde en ucuz fiyatlar Slovakya (0,059 USD/kWh) ve Bulgaristan’da (0,063 USD/kWh) görülürken, bazı ülkelerde fiyatlar bunun iki katına ulaşmaktadır. İşletmeler için ortalama fiyat 0,068 USD/kWh olup, Mısır gibi ülkelerde neredeyse sıfır, Singapur’da ise 0,180 USD/kWh seviyesindedir. Bu farklılıklar, zengin ülkelerin yüksek vergileri ve yoksul ülkelerin sübvansiyonlarından kaynaklanmaktadır.
4. 2025 ve Sonrası için Fiyat Öngörüleri
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) ve Gaz İhraç Eden Ülkeler Forumu (GECF), 2025’te doğalgaz ve LNG piyasalarında arz artışına bağlı olarak fiyatlarda düşüş öngörmektedir. IEA Başkanı Fatih Birol, Katar ve ABD’deki yeni LNG projelerinin (2023’te 490 milyon ton olan küresel kapasitenin %83’ü kullanıldı) 2025’te piyasaya ek 53 milyon ton kapasite ekleyeceğini ve bunun fiyatları aşağı çekeceğini belirtmiştir. Ancak, jeopolitik riskler (örneğin, Rusya’ya yaptırımlar) veya sert kış koşulları fiyatları yeniden yükseltebilir. EIA raporları, 2025’te talebin arzdan daha hızlı artabileceğini, bu nedenle fiyatlarda sınırlı artışlar olabileceğini öngörmektedir. Uzun vadede, yenilenebilir enerjiye geçiş hızlandıkça doğal gaz talebinin azalması beklenmektedir, ancak 2030’a kadar “köprü yakıt” rolü devam edecektir.
5. Tüketiciler ve İşletmeler için Etkiler ve Öneriler
Doğalgaz ve LNG fiyatlarındaki dalgalanmalar, tüketiciler ve işletmeler üzerinde doğrudan etkiler yaratmaktadır. Türkiye gibi enerji ithalatına bağımlı ülkelerde, fiyat artışları hane halkı faturalarını ve sanayi maliyetlerini yükseltmektedir. Örneğin, BOTAŞ’ın 5 Nisan 2025 tarihli tarifesine göre, doğal gaz toptan satış fiyatları sanayi için %20, elektrik üretim santralleri için %25 artırılmıştır. Tüketiciler, enerji verimliliği önlemleri (örneğin, yalıtım, tasarruflu cihazlar) ve gece tarifelerinden yararlanarak maliyetleri düşürebilir. İşletmeler, uzun vadeli LNG kontratları veya alternatif enerji kaynaklarına yatırım yaparak fiyat oynaklığından korunabilir.