1. Zam Oranları ve Kapsamı

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), 5 Nisan 2025 tarihinden itibaren geçerli olacak elektrik tarifelerinde zam yapmıştır. Mesken aboneleri için elektrik fiyatları %25, kamu ve özel hizmetler sektörü için %15, sanayi aboneleri için %10 ve tarımsal faaliyetler için %12,4 oranında artırıldı. Bu artışlarla, 100 kWh tüketimi olan bir mesken abonesinin faturası 259,04 TL’ye yükseldi. Zamlar, elektrik üretim ve dağıtım maliyetlerindeki artışlara bağlanırken, doğal gazda mesken abonelerine zam yapılmadı; sanayi için %20, elektrik üretim santralleri için %25 artış uygulandı. Yeni tarifeler, 5 Nisan 2025’ten itibaren faturalara yansımaya başladı.

2. Zamların Nedenleri

Elektrik tarifelerine yapılan zamların temel nedeni, enerji üretim ve dağıtım maliyetlerindeki artışlardır. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) kapsamında, yenilenebilir enerji santrallerine dolar bazlı teşvikler verilmesi, kur artışlarıyla birlikte maliyetleri yükseltiyor. 2020’de 7,04 TL olan dolar kuru, 2025’te ise 40 TL’ye yaklaşan daha yüksek seviyelere ulaşarak enerji maliyetlerini artırdı. Ayrıca, küresel enerji fiyatlarındaki dalgalanmalar ve Türkiye’deki yüksek enflasyon, elektrik fiyatlarına zam yapılmasını zorunlu kıldı. EPDK, bu artışların piyasadaki gerçek maliyetleri yansıttığını ve tüketicilere dengeli bir şekilde dağıtıldığını belirtti.

3. Tüketiciler Üzerindeki Etkiler

%25’lik zam, özellikle mesken aboneleri için faturalarda ciddi bir artış anlamına geliyor. Ortalama bir hanenin aylık elektrik tüketimi 200-400 kWh arasında değişirken, bu zamla faturalar yaklaşık dörtte bir oranında yükselecek. Örneğin, 200 kWh tüketen bir mesken abonesinin faturası, vergiler dahil yaklaşık 518 TL’ye çıkabilir. Ticarethane ve sanayi aboneleri için daha düşük oranlı zamlar, özellikle küçük işletmeler ve esnaf için maliyet baskısı yaratabilir.

4. Kademeli Tarife ve Yüksek Tüketim

Türkiye’de 2022’den itibaren uygulanan kademeli elektrik tarifesi, 5 Nisan 2025 zamlarıyla birlikte daha belirgin hale geldi. Aylık 240 kWh ’ye (günlük 8 kWh) kadar tüketim düşük kademede, üzeri ise yüksek kademede faturalandırılıyor. Mayıs 2025 için düşük kademe birim fiyatı vergiler dahil 2,5904 TL/kWh, yüksek kademe ise 3,6266 TL/kWh olarak güncellendi. Ayrıca, 1 Şubat 2025’ten itibaren yıllık 5.000 kWh’yi (aylık 417 kWh) aşan mesken aboneleri, sübvansiyonsuz gerçek maliyetle faturalandırılıyor. Bu düzenleme, 1,2 milyon yüksek tüketimli aboneyi etkiliyor ve faturaların iki katına çıkabileceği öngörülüyor.

5. Tüketiciler için Öneriler

Tüketiciler, zamların etkisini azaltmak için birkaç strateji uygulayabilir. İlk olarak, enerji verimliliği önlemleri, örneğin tasarruflu cihazlar kullanmak veya gece saatlerinde (üç zamanlı tarifede daha ucuz) tüketimi artırmak, faturaları düşürebilir. Serbest tüketici limitini (2025’te aylık 246 TL ve üzeri fatura) aşanlar, Zenergy Enerji gibi tedarikçilerle anlaşarak indirimli tarifelerden yararlanabilir. EPDK’nın fatura hesaplama modülü, tahmini maliyetleri öngörmek için kullanılabilir. Tüketicilerin, faturalarını düzenli takip ederek kademe sınırlarına dikkat etmeleri önem taşıyor.